studnia głębinowa

Studnia głębinowa to sposób na uzyskanie własnej wody niezależnie od sieci wodociągowej i znaczące obniżenie kosztów. Jej wykonie nie jest skomplikowane, ale wymaga pewnych przygotowań. Właśnie dlatego przygotowaliśmy poradnik, który odpowiada na najczęściej zadawane pytania i pozwoli Państwu przygotować się na budowę własnej studni głębinowej.

Spis treści

  1. Jak działa studnia głębinowa?
  2. Studnia głębinowa – główne zalety
  3. Studnia głębinowa – szczegółowe przepisy
  4. Studnia głębinowa – odległości
  5. Budowa studni głębinowej – podsumowanie obowiązujących przepisów
    1. Odwierty studni głębinowych a prawo budowlane
    2. Studnia głębinowa a prawo wodne oraz geologiczne i górnicze
  6. Studnia głębinowa – kiedy potrzebne jest pozwolenie na budowę studni?
    1. Odwierty studni głębinowych: pozwolenia
  7. Etapy budowy studni głębinowej
  8. Jaka powinna być głębokość studni głębinowej?
  9. Jakie badania warto wykonać przed budową studni głębinowej?
  10. Jak dbać o studnię głębinową?
    1. Jak często trzeba czyścić i dezynfekować studnię głębinową?
    2. Jak wygląda proces czyszczenia studni głębinowej?
    3. Jak rozpoznać, czy studnia głębinowa powinna być poddana czyszczeniu?
  11. Studnia głębinowa – najczęstsze błędy
    1. Najczęstsze błędy przy podłączaniu studni głębinowej do budynku

Wiercenie studni głębinowej z firmą Drillpol

Jak działa studnia głębinowa?

Studnie głębinowe działają, dzięki zastosowaniu dwóch rur: filtracyjnej oraz osłonowej. Rura osłonowa odcina zanieczyszczenia i wody gruntowe od wód głębinowych. Rura filtracyjna przechodzi przez warstwy wodonośne, pozwalając pokładowi wody się odprężyć. Woda z głębi ziemi jest transportowana dzięki wykorzystaniu pompy – kiedyś stosowało się pompy o napędzie ręcznym, ale aktualnie się od nich odchodzi. We współcześnie budowanych studniach głębinowych stosowane są pompy elektryczne – samozasysające oraz zanurzone.

Studnia głębinowa – główne zalety

Studnia głębinowa ma wiele zalet, ale wśród najważniejszych warto wymienić:

  • własne ujęcie wody i niezależność od sieci wodociągowej, a zwłaszcza od awarii i przerw w dostawie wody,
  • wysoka jakość wody,
  • oszczędność pieniędzy na rachunkach – budowa studni to jednorazowy koszt, który w krótkim czasie się zwraca, zwłaszcza gdy wodę wykorzystujemy do podlewania ogrodu albo posiadamy basen.

Studnia głębinowa – szczegółowe przepisy

Szczegółowe przepisy polskiego prawa dotyczące studni głębinowych mogą Państwo znaleźć poniżej. Dla ułatwienia w dalszej części umieściliśmy także podsumowanie najważniejszych informacji odnośnie wymaganych odległości, które trzeba zachować przy planowaniu odwiertów studni.

Rozdział 6. Studnie

§31.

  1. Odległość studni dostarczającej wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi, niewymagającej, zgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony ujęć i źródeł wodnych, ustanowienia strefy ochronnej, powinna wynosić – licząc od osi studni – co najmniej:
    1. do granicy działki – 5 m,
    2. do osi rowu przydrożnego – 7,5 m,
    3. do budynków inwentarskich i związanych z nimi szczelnych silosów, zbiorników do gromadzenia nieczystości, kompostu oraz podobnych szczelnych urządzeń – 15 m,
    4. do najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji indywidualnej, jeżeli odprowadzane są do niej ścieki oczyszczone biologicznie w stopniu określonym w przepisach dotyczących ochrony wód – 30 m,
    5. do nieutwardzonych wybiegów dla zwierząt hodowlanych, najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji lokalnej bez urządzeń biologicznego oczyszczania ścieków oraz do granicy pola filtracyjnego – 70 m.
  1. Dopuszcza się sytuowanie studni w odległości mniejszej niż 5 m od granicy działki, a także studni wspólnej na granicy dwóch działek, pod warunkiem zachowania na obydwu działkach odległości, o których mowa w ust. 1 pkt 2–5.

§32.

  1. Obudowa studni kopanej, dostarczającej wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi, powinna być wykonana z materiałów nieprzepuszczalnych i niewpływających ujemnie na jakość wody, a złącza elementów obudowy powinny być należycie uszczelnione. Przy zastosowaniu kręgów betonowych warunek szczelności uznaje się za spełniony, jeżeli wykonane zostanie ich spoinowanie od wewnątrz na całej wysokości studni, a ponadto od zewnątrz do głębokości co najmniej 1,5 m od poziomu terenu.
  2. Część nadziemna studni kopanej, niewyposażonej w urządzenie pompowe, powinna mieć wysokość co najmniej 0,9 m od poziomu terenu oraz być zabezpieczona trwałym i nieprzepuszczalnym przykryciem, ochraniającym wnętrze studni i urządzenia do czerpania wody.
  3. Część nadziemna studni kopanej, wyposażonej w urządzenie pompowe, powinna mieć wysokość co najmniej 0,2 m od poziomu terenu. Przykrycie jej powinno być dopasowane do obudowy i wykonane z materiału nieprzepuszczalnego oraz mieć nośność odpowiednią do przewidywanego obciążenia.
  4. Teren otaczający studnię kopaną, w pasie o szerokości co najmniej 1 m, licząc od zewnętrznej obudowy studni, powinien być pokryty nawierzchnią utwardzoną, ze spadkiem 2% w kierunku zewnętrznym.

§33.

Przy ujęciu wód podziemnych za pomocą studni wierconej teren w promieniu co najmniej 1 m od wprowadzonej w grunt rury należy zabezpieczyć w sposób określony w § 32 ust. 4, a przejście rury studziennej przez nawierzchnię utwardzoną należy uszczelnić.

Studnia głębinowa – odległości

Podsumowując, od osi studni musi być zachowana minimalna odległość:

  • 5 metrów od granicy działki,
  • 7,5 metrów od osi rowu przydrożnego,
  • 15 metrów od budynków inwentarskich, szczelnych silosów i szczelnych zbiorników do gromadzenia nieczystości,
  • 30 metrów od przewodu rozsączającego kanalizacji indywidualnej dla ścieków oczyszczanych biologicznie,
  • 70 metrów od nieutwardzonego wybiegów przeznaczonego dla zwierząt hodowlanych, granicy pola filtracyjnego oraz najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji lokalnej bez urządzeń biologicznego oczyszczania ścieków.

studnia głębinowa etapy proces wiercenia

Wiercenie studni głębinowej – podsumowanie obowiązujących przepisów

Budowa studni głębinowej zawsze musi być wykonana w zgodzie z przepisami prawa budowlanego, wodnego, geodezyjnego oraz górniczego.

Odwierty studni głębinowych a prawo budowlane

Przepisy prawa budowlanego określają kwestie związane z miejscem odwiert oraz jego odległość od granicy działki.

Studnia głębinowa a prawo wodne oraz geologiczne i górnicze

Obejmują akty prawne regulujące kwestie formalne związane z rozpoczęciem budowy studni głębinowej. O tym, czy budowa studni wymaga uzyskania stosownego pozwolenia decyduje jej głębokość oraz wydajność.

Studnia głębinowa – kiedy potrzebne jest pozwolenie na budowę studni?

Zgodnie z polskimi przepisami studnie o głębokości do 30 metrów o wydajności nie przekraczającej 5m3 na dobę nie wymagają uzyskania pozwolenia wodno-prawnego ani zgłoszenia. Wszystkie studnie, które nie mieszczą się w tych założeniach, wymagają uzyskania pozwolenia na budowę.

Odwierty studni głębinowych: pozwolenia

W przypadku gdy powyższe warunki nie są spełnione, czyli głębiej niż 30m lub i pobór wody większy nic 5m3/dobę niezbędny do budowy studni będzie :

  • projekt robót geologicznych,
  • dokumentacja hydrogeologiczna zasobowa
  • oraz pozwolenie wodnoprawne.

Warto także pamiętać, że budowa studni musi być zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego obowiązującym w danym miejscu zamieszkania lub, w przypadku jego braku, zgodna z wydanymi warunkami zabudowy.

Etapy budowy studni głębinowej

studnia głębinowa wykonanie

Budowa studni głębinowej składa się z następujących etapów:

  1. wizja lokalna oraz ustalenie odpowiedniego miejsca na studnię głębinową i jej parametrów,
  2. wykonanie odwiertu studni: odwiert o średnicy 220 mm pod specjalną stalową rurę osłonową, która umożliwia odcięcie wód gruntowych i późniejsze ujęcie wody bez bakterii, na tym etapie bardzo istotne jest dobranie odpowiednich narzędzi, które umożliwią dowiercenie się do warstwy wodonośnej pozwalającej na uzyskanie optymalnej wydajności studni,
  3. montaż kolumny filtrowej: zabudowanie odwiertu kolumną atestowanych studziennych rur PCV,
  4. żwirowanie i uszczelnienie otworu: po zakończeniu etapu budowy odwiertu rurami zaczynamy tworzyć przestrzeń pierścieniowa pomiędzy filtrami a ścianą odwiertu: przestrzeń pierścieniowa wypełniana jest odpowiednim żwirem filtracyjnym oraz zostaje zabezpieczona pierścieniem z uszczelniającego materiału typu compactonic – wszystko to ma na celu odcięcie wód gruntowych oraz opadowych,
  5. pompowanie oczyszczające i pomiarowe: po uszczelnieniu wykonujemy pompowanie oczyszczające – aż do momentu uzyskania czystej wody, na tym etapie możemy ostatecznie określić odpowiednią wydajność studni oraz głębokość lustra wody i dokonać niezbędnych pomiarów,
  6. kolejnym etapem jest dobór odpowiedniej pompy głębinowej (pod uwagę bierze się zarówno wydajność danej studni, jej głębokość, jak i zapotrzebowanie klienta na wodę,
  7. wykonanie przyłączy do budynku bądź innego miejsca docelowego z uwzględnieniem wyboru odpowiedniego do tego urządzenia,
  8. na koniec pozostaje już tylko cieszyć się czystą wodą prosto z głębi ziemi.

Jak wygląda wiercenie studni głębinowej? Proszę zobaczyć poniższy film:

Jaka powinna być głębokość studni głębinowej?

Nie istnieje coś takiego jak przepis na uniwersalną studnię głębinową, która sprawdzi się w każdym terenie, a budowa samej studni jest skomplikowanym procesem, który musi uwzględniać wiele czynników.

Ogólnie rzecz ujmując, w przypadku studni głębinowych wodę pobiera się na bardzo dużej głębokości, nierzadko przekraczającej nawet 20 metrów pod powierzchnią gruntu. Znajdujące się tak głęboko warstwy wody są zlokalizowane pod kilkoma nieprzepuszczalnymi warstwami, na przykład gliny. Obecność takich warstw skutecznie chroni warstwę wodonośną przed wszelkimi zanieczyszczeniami mikrobiologicznymi oraz chemicznymi. Jakkolwiek musimy także zaznaczyć, że nie jest prawdziwym stwierdzenie, że im głębiej występuje woda, tym jest ona czystsza. Zdarza się często, że głębsze wody są zanieczyszczone żelazem.

Ostateczna głębokość studni uzależniona jest od wielu czynników, a w celu ustalenia jej głębokości warto przeprowadzić badania geologiczne.

Warto tylko podkreślić, że studnie głębsze niż 30 metrów wymagają uzyskania pozwolenia wodno-prawnego.

studnia głębinowa poradnik

Jakie badania warto wykonać przed budową studni głębinowej?

Przed budową studni głębinowej zaleca się wykonanie analizy miejsca wiercenia, analizę warstwy wodonośnej, rodzaju gruntu oraz jakości wody.

Analiza map geologicznych to niezbędny krok do przygotowania się do wiercenia. Dzięki temu jesteśmy w stanie poznać głębokości występowania poszczególnych warstw wodonośnych i ich miąższość. Dysponujemy sporym archiwum otworów, na podstawie doświadczenia tworzymy indywidualny plan wiercenia, szacujemy koszt wykonania studni i przewidywaną wydajność.

Znajomość profilu litologicznego pozwala nam określić parametry techniczne otworu, który trzeba będzie wykonać. Dzięki niemu wiemy, jaka będzie konieczna:

  • średnica rur,
  • długość posadowienia filtra,
  • głębokość posadowienia filtra.

Wszystko to pozwala na stworzenie wydajnej studni oraz na oszacowanie kosztów jej wykonania. Warto także zaznaczyć, że bez wykonania badania geofizycznego może się zdarzyć sytuacja, w której w trakcie wiercenia nie uda się znaleźć warstwy wodonośnej, a samo wiercenie studni głębinowej zakończy się fiaskiem.

Jak dbać o studnię głębinową?

Studnie głębinowe nie są odporne na procesy starzenia – na ich sprawność wpływają procesy fizyczne, chemiczne oraz biologiczne, a wewnątrz i na zewnątrz filtra gromadzą się różnorakie osady, które zmniejszają sprawność studni i mogą prowadzić nawet do całkowitego zablokowania przepływu wody. Starzenie się studni jest bardzo uzależnione od składu fizykochemicznego wody. Im więcej pierwiastków tj żelazo tym szybsza kolmatacja filtra studni. Właśnie dlatego tak ważne jest regularne czyszczenie studni głębinowej i dbanie o jej funkcjonowanie.

Jak często trzeba czyścić i dezynfekować studnię głębinową?

Dobrze wykonana studnia nie wymaga cyklicznego odkażania. Zalecamy każdorazowo dezynfekować studnię głębinową przy każdej ingerencji, tj.:

  • wymiana silnika pompy;
  • wymiana pompy;
  • wymiana kabla zasilającego itp.

Jeżeli mamy podejrzenia do skażenia wody poprzez dostanie się do niej zanieczyszczeń, należy zlecić dezynfekcję.

Jak wygląda proces czyszczenia studni głębinowej?

Czyszczenie studni głębinowej odbywa się w kilku etapach:

  • wyjęcie pompy
  • wybranie osadów,
  • szczotkowanie, czyli mechaniczne oczyszczenie studni,
  • oczyszczenie chemiczne,
  • airlifting – usunięcie złogów
  • dezynfekcja studni,
  • dezynfekcja instalacji wody pitnej w budynku,
  • montaż pompy.

Samą dezynfekcję studni głębinowej przeprowadza się poprzez wpompowanie za pomocą specjalnej pompy roztworu wapna chlorowanego lub podchlorynu sodu. Proporcje roztworu wynoszą 2 łyżeczki wapna chlorowanego na 10 litrów wody.

Jak rozpoznać, czy studnia głębinowa powinna być poddana czyszczeniu?

Trzeba je wykonać także, gdy zauważymy którykolwiek z poniżej wymienionych problemów:

  • woda stała się mętna,
  • zmienił się jej smak lub zapach,
  • woda pozostawia nalot na armaturze,
  • skóra po kontakcie z wodą jest podrażniona,
  • woda zostawia rdzawe ślady na praniu,
  • studnia przez dłuższy czas nie była użytkowana.

Jak zdezynfekować studnię głębinową?

Studnia głębinowa – najczęstsze błędy

Najczęstszym błędem spotykanym przy budowie studni głębinowych jest wiercenie wykonywane jest bez przeprowadzenia wcześniejszego audytu geologicznego i hydrogeologicznego obszaru. Takie wiercenie studni głębinowej na ślepo często wydłuża się przez brak napotykania warstwy wodonośnej, a czasem kończy się nawet rezygnacją z całego przedsięwzięcia.

Najczęstsze błędy przy podłączaniu studni głębinowej do budynku

Warto wybierać wykonawców specjalizujących się w budowie studni głębinowych, żeby uniknąć błędów i nikomu niepotrzebnych problemów przy użytkowaniu.

Do najczęściej spotykanych błędów zaliczamy:

  1. pominięcie badania wydajności studni – po zakończeniu prac zawsze powinno przeprowadzić się próbę wydajności, polega ona na ciągłym pompowaniu wody przez przynajmniej godzinę – intensywność czerpania wody powinna przekroczyć zapotrzebowanie (zazwyczaj wynosi ono 1m3 na godzinę),
  2. pominięcie próby jakości wody – ocenie podlega przezroczystość, zapach, smak, twardość oraz zawartość żelaza,
  3. brak dokładnego uszczelnienia runy osłonowej – bez tego ryzykujemy mieszanie się wody użytkowej z wodą położoną na wyższych poziomach, przez które przechodzi rura; woda z wyższych poziomów często zawiera bakterie i zanieczyszczenia.

Studnia głębinowa: galeria